Gırgır dergisi, Türkiye’nin en köklü mizah yayınlarından biri olarak 1972 yılında Oğuz Aral ve Tekin Aral tarafından kuruldu. Özellikle 1980’lerdeki siyasi atmosferde, sivri karikatürleri ve toplumsal eleştirileriyle dikkat çekti. Ancak derginin kapanışı, yalnızca bir yayın hayatının sonlanması değil, aynı zamanda ifade özgürlüğü ve toplumsal değerler üzerine derinlemesine tartışmalara yol açan bir dönüm noktasıydı.
Gırgır’ın Son Sayısındaki Karikatür ve Tepkiler
Gırgır dergisinin 17 Şubat 2017 tarihinde yayımlanan son sayısında, “Musa Kızıldenizi ayırır ve Yahudiler kurtulur” başlıklı bir karikatür yer aldı. Bu karikatür, Hz. Musa’yı hedef alarak hem Musevilik hem de İslam dini açısından hakaret içerdiği gerekçesiyle büyük tepki topladı. Sosyal medyada #GırgırDergisiKapatılsın etiketi kısa sürede gündem oldu ve Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı İbrahim Kalın, karikatürü “ahlaksızlık ve nefret suçu” olarak nitelendirdi [1].
Yayıncı Şirketin Tepkisi ve Kapatma Kararı
Yayıncı şirket, karikatürün “kötü niyetli çalışanlar” tarafından yayımlandığını ve kasıtlı bir şekilde dergiye zarar vermek amacıyla hazırlandığını iddia etti. Bu nedenle derginin kapatılmasına ve tüm çalışanların işten çıkarılmasına karar verildi. Ayrıca, karikatürü yayımlayan çizer ve çalışanlar hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulacağı açıklandı [2].
Toplumsal ve Hukuki Tartışmalar
Gırgır’ın kapanışı, ifade özgürlüğü ile dini değerlere saygı arasında bir denge kurma çabalarını yeniden gündeme getirdi. Bazı kesimler, mizahın sınırlarının belirlenmesinin gerektiğini savunurken, diğerleri ise bu tür müdahalelerin sansür anlamına geldiğini belirtti. Özellikle sosyal medyada, benzer içeriklere karşı gösterilen tepkilerin tutarsızlığı eleştirildi ve “aynı suça aynı ceza” ilkesi vurgulandı.
Gırgır’ın Tarihsel Arka Planı
Gırgır dergisi, 1972 yılında Oğuz Aral ve Tekin Aral tarafından kuruldu ve kısa sürede Türkiye’nin en çok satan mizah dergisi haline geldi. Tirajı 500.000’i buldu ve SSCB’de yayımlanan Krokodil ve ABD’deki Mad dergileriyle kıyaslanarak dünyanın en etkili mizah dergileri arasında yer aldı. Ancak 1989 yılında yönetim değişikliğiyle birlikte derginin çizgisi değişti ve etkisini kaybetmeye başladı. 1993 yılında ise tamamen yayımdan kalktı [3].
Sonuç
Gırgır dergisinin kapanışı, sadece bir mizah dergisinin sonlanması değil, aynı zamanda ifade özgürlüğü, toplumsal değerler ve medya etiği gibi önemli konuları gündeme getiren bir olaydır. Bu durum, mizahın sınırlarının ne olması gerektiği ve toplumsal değerlerin nasıl korunacağı konusunda derinlemesine düşünmeyi gerektiriyor.
—
Sources:
[1]: https://haber.sol.org.tr/medya/cumhurbaskanliginin-tepkisi-sonrasi-girgir-dergisi-kapatildi-herkes-isten-cikarildi-185999?utm_source=chatgpt.com “Cumhurbaşkanlığı’nın tepkisi sonrası Gırgır dergisi kapatıldı, herkes …”
[2]: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/girgir-dergisi-kapatildi-tum-calisanlari-isten-cikarilacak-677907?utm_source=chatgpt.com “Gırgır Dergisi kapatıldı… Tüm çalışanları işten çıkarılacak”
[3]: https://serbestiyet.com/yazarlar/girgir-dergisi-kapanirken-18756/?utm_source=chatgpt.com ““Gırgır” dergisi kapanırken – Serbestiyet”