Günlük Fikirler Yazılar

Haribo Yemek Caiz Mi? Bir Geleneğin ve Modern Tüketimin Kesişme Noktası Bir tarihçi olarak, bazen geçmişin izlerini ararken, gözlerimiz sadece tarihi olayları değil, aynı zamanda günlük hayatımızda karşımıza çıkan kültürel unsurları da arar. Herkesin çocukluğunda, belki de okuldan sonra yediği renkli şekerler, tatlı anıların bir parçası olmuştur. Bugün, popüler şeker markalarından biri olan Haribo bu tatlı anıların baş kahramanıdır. Fakat, Haribo’nun tarihi ve kültürel bağlamı, yalnızca şekerlemelerin tatlılığıyla sınırlı değildir. Peki, Haribo yemek caiz mi? Bu soruya yanıt verirken, tarihsel süreçler, dini normlar ve toplumsal dönüşümler üzerinden ilerleyerek, bu markanın nasıl modern tüketim kültüründe bir yer edindiğini ve dini perspektifleri…

Mat Boya mı, İpek Mat mı? Bir Antropolojik Bakış Bir antropolog olarak, insan kültürlerinin karmaşıklığı beni her zaman büyülemiştir. Her kültür, her toplum, çevresindeki dünyayı farklı bir şekilde algılar ve buna bağlı olarak kendi yaşam alanlarını şekillendirir. Bu yaşam alanlarının, insanlar üzerinde nasıl bir etki yarattığı ise daha az dikkat edilen, fakat bir o kadar önemli bir konudur. Bu yazımda, evlerimizde ya da iş yerlerimizdeki duvarların renginden bahsedeceğiz. Ancak, bunu sadece estetik bir seçim olarak değil, daha derin antropolojik bir perspektiften ele alacağız: Mat boya mı, ipek mat mı? Hangi kültürel ve toplumsal faktörler bu tercihleri şekillendiriyor? Boya, yalnızca bir…

Iş Günleri Nelerdir? Toplumsal Normlar ve Cinsiyet Rolleri Üzerine Bir İnceleme Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Çalışan Bir Araştırmacı Girişi Toplum, bireylerin birbirleriyle ve çevreleriyle kurdukları karmaşık ilişkilerden oluşur. Bu ilişkiler, kültürel pratikler, normlar, değerler ve tarihsel birikimle şekillenir. Birçok zaman, toplumsal yapıları anlamaya çalışan bir araştırmacı, insanların hayatlarındaki rutinlerin sadece bireysel tercihlerin sonucu olmadığını, bunun aksine bu alışkanlıkların toplumsal beklentiler ve kültürel normlarla iç içe geçtiğini fark eder. İş günleri de, bu bağlamda, yalnızca ekonomik bir olgu değil, aynı zamanda toplumsal yapıyı, cinsiyet rollerini ve kültürel değerleri de yansıtan bir kavramdır. İş günleri, modern toplumda bireylerin çoğunlukla çalıştığı…

Katatoni Nasıl Olur? Sessiz Fırtınanın Anatomisi Şunu baştan söyleyeyim: Katatoni, modern psikiyatrinin en yanlış anlaşılan tablolarından biri. “Hareketsiz, tepkisiz; demek ki depresif ya da inatçı” diye etiketleyip geçmek kolayı. Ama bu suskunluk, beyni boydan boya geçen motor-devrelerin çığlığı olabilir. Tartışalım: Tanı sistemlerimiz mi tembel, yoksa biz mi gözlerimizi kaçırıyoruz? Kısa cevap: Katatoni; psikiyatrik (özellikle duygu durum bozuklukları ve psikotik bozukluklar) ya da tıbbi nedenlerle bozulan kortiko-striato-talamik devrelerin sonucunda ortaya çıkan, stupor-mütizm-postür alma-eko fenomenleri gibi belirtilerle seyreden, zamanında tanınırsa genellikle hızla düzeltilebilir bir sendromdur. Kökenler: Bir Kavramın Doğumu ve Sapmaları Katatoni, 19. yüzyılda klinik bir sendrom olarak tarif edildi; ama 20.…

Kat Görevlisi Nasıl Bir Meslek? Emeğin, Cinsiyetin ve Adaletin Katmanlarında Bir Yolculuk — Topluma Duyarlı Bir Başlangıç Hayatın en görünmez ama en vazgeçilmez işlerinden biri, görünmeyen emek üzerine kurulur. Otellerde, hastanelerde, yurtlarda veya rezidanslarda, her sabah birileri sessizce temizlik yapar, düzeni sağlar, ortamı yaşanabilir kılar. Bu insanlar çoğu zaman fark edilmez ama varlıkları olmadan günlük hayatın çarkları dönmez. İşte “kat görevlisi” dediğimiz meslek tam da bu görünmez emeğin merkezindedir. Bu yazıyı, sadece bir meslek tanıtımı yapmak için değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve adalet merceğinden bu işi yeniden düşünmek için yazıyorum. Çünkü bazen en sıradan görünen işler, toplumun en…

Yaftalandım Ne Demek? Antropolojik Bir Perspektiften İnceleme Kültürler ve topluluklar, insanlık tarihinin en derin ve karmaşık yapılarını oluşturur. Her bir kültür, kendine özgü semboller, ritüeller ve normlarla şekillenir. Bir antropolog olarak, bu çeşitliliği incelemek, insan doğasının temel sorularına ışık tutmak gibidir. Ancak bazen, bireyler sadece kendilerine özgü kimlikleriyle değil, aynı zamanda toplumsal gruplarda aldıkları etiketlerle de tanınır. “Yaftalandım” terimi, bu etiketlerin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Peki, yaftalanmak ne demektir? Bu soruyu, toplumsal kimlikler ve ritüeller üzerinden antropolojik bir bakış açısıyla ele alalım. Yaftalanmak: Sadece Bir Etiket mi? Yaftalanmak, bir kişinin ya da grubun, toplumsal ya da kültürel bir norm…

Ya Baki Entel Baki Neye İyi Gelir? Toplumsal Güç İlişkileri ve İktidar Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Giriş: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzenin İzdüşümü Günümüz toplumlarında güç, yalnızca siyasi elitlerin veya devletin elinde yoğunlaşmış bir kaynak olmanın ötesinde, tüm toplumsal ilişkilerde izlerini bırakmaktadır. Toplumda yer alan her birey, kurduğu ilişkilerde, katıldığı toplumsal yapılarla olan etkileşiminde güç dinamikleri ile karşılaşır. Bir siyaset bilimci olarak, toplumsal düzenin inşasında yer alan iktidar, kurumlar, ideolojiler ve vatandaşlık kavramları arasındaki etkileşime odaklanarak, bireylerin stratejik ve toplumsal etkileşimdeki rollerine dair derinlemesine bir anlayış geliştirmeye çalışıyorum. Ancak, bu analizin merkezinde “Ya Baki Entel Baki” gibi bir kavramın,…

Kaside Nedir, Özellikleri Nelerdir? Geleceğe Açılan Bir Edebiyat Yolculuğu Bir edebî tür düşünün ki asırlar boyunca yalnızca kelimelerle değil, fikirlerle, duygularla ve ideallerle inşa edilmiş olsun… “Kaside” tam olarak böyle bir mirasın taşıyıcısıdır. Fakat bugün bu yazıda, sadece geçmişi konuşmak değil; bu kadim türün gelecekte nasıl bir dönüşüme uğrayabileceğini hayal etmek istiyorum. Belki de bir gün kaside, yalnızca klasik şiirin değil, yapay zekânın, dijital sanatın ve kolektif bilincin de bir parçası olacak. Hazırsanız, kelimelerin evrimsel yolculuğuna birlikte çıkalım. Kaside, geçmişin sanatıdır; ama geleceğin anlatı biçimlerinden biri olmaya adaydır. Kaside Nedir? Zamana Direnen Bir Söz Sanatı Kaside, Arap edebiyatında doğup İslam…

Karizmatik Liderin Özellikleri Nelerdir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Samimi Bir Başlangıç: Liderliği Yeniden Düşünmeye Davet Liderlik dediğimizde hepimizin zihninde güçlü, etkileyici, yön gösteren bir figür canlanır. Ancak karizma dediğimiz şey yalnızca bir kişinin sahneye çıktığında ışıldaması değildir; aynı zamanda o kişinin farklılıkları kucaklaması, toplumsal adalet için sorumluluk alması ve insanlara ilham vermesidir. Bugünün dünyasında liderlik, yalnızca hedeflere ulaşmakla değil; birlikte daha adil, daha eşit ve daha kapsayıcı bir gelecek kurmakla ilgilidir. Bu yazıda karizmatik liderliğe toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gözlükleriyle bakarak, liderlik anlayışımızı birlikte sorgulayalım. Karizmatik Lider Kimdir? Klasik Tanımın Ötesinde Bir Yolculuk…

Procsin Doğal mı? Edebiyatın Işığında Bir Güzellik Hikâyesi Bir edebiyatçının gözünde her kelime, kendi evrenini taşır. “Doğal” kelimesi de bunlardan biridir—yalın ama derin, sıradan ama şiirseldir. Kelimeler, tıpkı cilt gibi zamanla anlam katmanları kazanır. Bir markanın adı—örneğin Procsin—yalnızca bir ürünün değil, bir anlatının da kahramanıdır. “Procsin doğal mı?” sorusu ise, aslında bir tüketici merakının ötesinde, insanın doğayla ve kendisiyle kurduğu ilişkinin edebi bir sorgulamasıdır. Kelimenin Gücü: “Doğallık” Bir Metin Gibi Okunabilir mi? Edebiyatta her metin, bir anlam evrenidir. Benzer şekilde, bir ürünün “doğal” olup olmaması da bir anlatı biçimidir. Doğal kelimesi, modern dünyanın yapay parıltısı karşısında bir sığınak gibi sunulur.…